Mijn laatste weekend!

Mijn laatste weekend in Zuid-Afrika. Wat is de tijd omgevlogen!

Hoe ik het hier allemaal heb ervaren heb ik geprobeerd in mijn verhaaltjes weer te geven.En er is nog zoveel meer te vertellen maar dan zou het een boekwerk gaan worden en veel tijd gaan kosten. Genoten heb ik!! Het is zo bijzonder om even helemaal onderdeel te zijn van de Afrikaanse samenleving. Zo compleet anders als dat je hier op vakantie bent.Mijn verwachtingen heb ik zeker overstegen.

Wat een leuke mensen heb ik in korte tijd leren kennen. Samen onderweg zijn, delen, genieten, ervaringen uitwisselen en bovenal lachen en plezier hebben. Mooier en beter kan toch bijna niet?

Afrika is voor mij een land met tegenstrijdigheden. Armoede, nood en rijkdom heb ik gezien en dat gaat mij erg aan het hart. En je staat zo machteloos. Het enige wat je kunt doen is op microniveau iets voor een ander betekenen. Het ergste vind ik nog dat de educatie zo slecht is. En dat dat vanuit de overheid absoluut niet wordt gestimuleerd. Kennis geeft onvrede…….

Wat in mijn vermogen ligt, heb ik dan ook gedaan. Zoveel plezierige gesprekken gehad met de dames in het naai-atelier. De leuke gesprekken die ik had met de anderen in het Care Centre; of het medewerkers waren of bewoners van de township. Het maakt allemaal niet uit. Aandacht hebben voor die ene. De hulp die ik heb gegeven in de kliniek. Gewoon maar heel praktisch handelen en creatief met alle opgedane kennis in Nederland omgaan. Heel veel met Annie opgetrokken en mijzelf over de gezondheidszorg laten informeren en alle problemen die in de township zijn. Wat is het dan eigenlijk terug gaan in de tijd en weten dat het uitzichtloos is.

Ik heb veel stagiaires ontmoet van allerlei opleidingen uit Nederland. Zo ontzettend leuk om hun ervaringen en idealen te horen en daar over te praten. En ook de leuke activiteiten die zij deden en die ik zeker niet deed: duiken, bungeejumpen, surfen enz. We kwamen elkaar ook tegen in “ons” internetcafé Como of ’s avonds in een restaurant. Grappig om ook “bekenden” in Port Elizabeth tegen te komen.

Nog een leuk voorval in de kliniek. Ik was op een ochtend druk bezig met het geven van injecties en Edwin, een medewerker, moest ook een injectie in zijn “bumb” hebben. Hij was heeeel verbaasd mij in de kliniek te zien omdat hij mij alleen maar zag in het naai-atelier. En al helemaal toen hij hoorde dat ik hem de injectie moest gaan geven. Hij was niet echt blij daarmee. Ik zag dat hij aarzelde. Ik stelde hem gerust. Ik vertelde hem dat ik onlangs de nationale kampioenschappen darten in Nederland had gewonnen en dat ik nu over was gestapt op injecteren. Mijn specialiteit was goed mikken. Dat was natuurlijk dikke pret. Gelukkig kon Annie hem geruststellen en mocht ik de injectie geven. Hij heeft het niet gevoeld (waarschijnlijk omdat we nog zo aan het lachen waren… en ik heel goed en snel kan prikken). Wat een feestje kan je van iets vervelends maken.

Een warm afscheid had ik in het Care Centre. De dames in het naai-atelier hadden persoonlijke kadootjes voor mij gemaakt. Gezellig samen koffie gedronken. Dat zullen ze wel missen. Als ik er was maakte ik iedere ochtend koffie. Ik kocht de oploskoffie van Nescafé. Zelf hebben ze daar geen geld voor. Ik had een waterkoker voor ze gekocht. Bekers water opwarmen in de magnetron vond ik wel heel erg lang gaan duren. Vrijdag heb ik ze nog een grote pot koffie gegeven, 200 theezakjes en 2,5 kg suiker. De suiker ging wel tegen mijn principe in maar 3-5 schepjes suiker in de koffie is voor hun heel normaal en ik kon ze de afgelopen weken niet overtuigen om te minderen of te stoppen.

Morgen op reis naar Nederland. Proberen de African way of life vast te houden? Niet te veel plannen in het vooruit. Genieten van het moment.

Ochtendje Durbanstreet en nog wat verrassends.....

Donderdagochtend met Ann naar Korsten, naar de bekende winkelstraat Durbanstreet. Ann zou mij de weg wijzen. De plattegrond van PE had ik voor de zekerheid toch nog bestudeerd.

Wij op pad rond 9.30 u. Ann ging er wel eens van uit dat ik wel wist waar ik naar toe moest rijden; zei soms onduidelijk iets, wuifde met haar hand dan eens naar rechts en dan naar links. Sowieso heb ik al moeite om haar goed te verstaan, gezien haar Afrikaanse tongval. Maar we zijn aangekomen. Een hele drukke winkelstraat en de eerste stop was bij het Warehouse Lee. Erg goed opletten dat je niemand omver rijdt; verkopers zitten gewoon op de parkeerplaatsen heerlijk met elkaar te praten. Bij binnenkomst in Lee wist ik niet wat ik zag. Wat een hoeveelheid………van alles en nog wat…. Zeer populaire winkel onder de zwarte bevolking. Als je daar loopt krijg je toch een beetje een gevoel van “verzamelen”, zo’n echt oervrouwelijk gevoel! Maar ik moest mij inhouden: geen plek meer in mijn koffer en bovendien naar Ann toe heel ongemakkelijk. Wetende dat zij zich niet zomaar iets kan veroorloven. Voor het Care Centre heb ik nog een hoeveelheid haarversierselen gekocht. Ann heb ik het laten kiezen; ze is zeer prijsbewust. Met Kerst krijgen ongeveer 4000 kinderen uit Missionvale een kerstcadeautje.

Nog wat andere winkels bezocht. Een hele bezienswaardigheid. Zeker ook al de straatverkoop. Veelal groente en fruit. Ik wilde wat lekkers meenemen voor de lunch. Eerst wat bananen en mandarijnen gekocht. Ik vroeg aanvankelijk om 10 mandarijnen maar het ging alleen per doos van 30 of 40 stuks. Dan maar 30 mandarijnen voor 20 R = 1,42 euro (echt waar!).

De lunch nog uitbreiden met wat echt Afrikaans, was mijn idee. Nou , Ann haar idee was geheel anders. Ik vroeg haar waar ik de dames een plezier mee kon doen op het atelier. Fried chicken was haar antwoord! Afrikaans eten doet ze niet zei ze en ze wist al meteen waar ze naar binnen wilde: een soort KFC. En ook een blikje cola a.u.b. Wat moest ik lachen! Ik zei het ook gewoon tegen haar. Maar goed, ik wil de dames pleasen en we gingen weer naar buiten met 15 gefrituurde kipstukken en 2 blikjes echte Coca Cola voor Ann! Achter in de auto gezet en maar hopen dat ze er nog in zouden zitten als we terug zouden komen van onze verdere expeditie. De warmte begon ook al toe te nemen. Het zou toch vervelend zijn als ze begonnen te kakelen…..

Zo tijdens het winkelen was ik de enige allochtoon maar het voelde niet ongemakkelijk. Ik heb verder niet echt op mijn omgeving gelet. Ging er ook vanuit dat ik niet beroofd zou worden. Ik had uiteindelijk een klein tasje bij mij met daarin een muizenval voor het geval dat.... Niet alles paste namelijk in mijn broekzak.

We hadden ook nog een brood gekocht en een lekkere taart voor Pamela die vrijdag 26 jaar zou worden. Ik had tegen Ann gezegd dat ze niet op de prijs moest letten maar alleen iets moest kiezen wat ze anders niet zou kopen. Nu dat lukte wel met enig bijsturen (dat ze niet te bescheiden moest zijn).

Teruggekomen in het Care Centre is Ann onmiddelijk de “keuken” ingegaan om de kippenstukken op te warmen en uit te serveren. Wat hebben de dames gesmuld. Zo leuk om te zien. Heel lastig vond ik het wel dat we alle tassen uit de auto mee moesten nemen, langs de voedseluitgifte moesten lopen met ons fruit. We hebben alles in tassen gedaan en gezorgd dat het eten niet zichtbaar was voor de mensen die stonden te wachten op hun voedsel. Ik voel mij daar dan heel ongemakkelijk bij en zou het liefst iedereen van alles willen geven. Wat een tegenstrijdigheid.

Nog even met elkaar de foto’s bekeken die ik had gemaakt. Op veel foto’s stond Ann. Het kwam over alsof zij een BN-er was. Ik vroeg haar wie die beroemde Zuid-Afrikaanse vrouw toch was die iedere keer op de foto stond? Net zo bekend als Nelson Mandela! Dat was natuurlijk weer aanleiding tot een hoop lol. De vrouwen hebben ook een groot gevoel voor humor.

Om 15.00 u stoppen we met de werkzaamheden. Nu ik een auto heb, breng ik Sylvia naar huis en ik haal haar ’s morgens op. Zij heeft twee beenprotheses en daardoor een beperkte mobiliteit. Zij woont in een ander gedeelte van de township. Maar Ann en Patricia wonen ook op de route en zij willen dan ook meerijden. Geen probleem. Wat hebben we een plezier met ons vieren in de auto. Ik heb al een leuke naam bedacht voor ons als worldwidetravellers: de Black Blondies; we verzinnen dan van alles en nog wat. De eerste stop is weer voor de begraafplaats. Daar stapt Patricia uit. Ze woont er niet maar zij moet er overheen lopen om boven te komen bij haar huis. Daarna stapt Ann uit, gewoon bij een boom. Geen treehouse maar achter de boom langs naar haar huis en vervolgens Sylvia.

Vanmorgen was het letterlijk en figuurlijk feest. Pamela jarig, 26 jaar. Om 8.00 u ga ik de deur uit. Auto starten en wegrijden hoop ik dan. Maar……..er gebeurde niets. Accu leeg: gisterenavond weggeweest en de lampen laten branden. Dat kun je hebben met een “nieuwe” auto. Dat zijn wat kinderziektes…..Weer naar binnen en met Janny overlegd. Hoe gaan we dit oplossen? Garage bellen? Autoverhuurbedrijf? Ondertussen kwamen we niet meer bij van het lachen. Een probleem maar voor ons een enorme uitdaging: dit gaan wij eens lekker zelluf doen! Janny wist waar we “iets konden halen” waar we de accu mee konden opladen. Eerst die defibrilator opgehaald en vervolgens moesten we eens kijken hoe we de motorkap konden openkrijgen. Uiteindelijk m.b.v. een zaklampje ook gelukt maar toen moest deze nog omhoog blijven staan. Janny zag iets langs liggen en dacht dat dit de stang was die daarvoor bestemd was. Maar we zagen nog net op tijd dat het toch echt iets anders was, waar een heel motorblok aan vast zat. Wij weer helemaal in een deuk! Maar goed, die accu moest opgeladen worden. + en – gevonden en de kabels eerst voor de grap op de schroeven gezet. Wat slim waren we toch……. Oh wat hadden we een lol. Hier kon toch echt geen man tegenop. Zouden mannen er ook zo’n plezier in hebben gehad vroegen wij ons nog af? Na wat gerommel met de klemmen hadden we het idee dat we ze toch goed bevestigd hadden. Starten dan maar. En ja hoor, als een zonnetje liep de motor weer. Zo gelukt!!!!! We voelden ons wel stoer en zeker onafhankelijk van …….

Alles weer losgekoppeld, de motor niet meer uitgezet en dan uiteindelijk de motorkap niet echt goed dicht krijgen. Tja, het moest dan maar zo. Hopen maar dat die kap niet omhoog zou komen. Ik weg. Bij een stoplicht begon er een chauffeur in een klein vrachtwagentje naar mij te toeteren. Wat nu weer dacht ik. Hij maar wijzen en ik nog naar links kijken. Maar al snel begreep ik dat hij mijn motorkap bedoelde. Ik stak mijn duim omhoog. Na het wegrijden toch maar bij een tankstation gestopt. Stel dat het eens niet goed zou gaan met die kap…..Ik bedacht mij nog net op tijd dat ik zeker de motor niet moest uitzetten maar die kap moest wel dicht. Hoe ga ik dat dan doen? Kon de auto ook niet met draaiende motor en open deuren alleen achter laten om hulp te halen. Maar één oplossing: er bovenop gaan zitten. En ja hoor, klik zei die.

Ik weer lachen, maar nu in mijn eentje. Alles gelukt en op weg naar het Care Centre. Met het gevoel dat er al een halve dag om was, kwam ik rond 9.30 u aan. Pamela eerst gefeliciteerd en haar de taart gegeven. Wat was ze blij. Daar hebben we met ons allen heerlijk van gesmuld. Een feestje voor haar.

Een nieuwe uitdaging!

Een nieuwe uitdaging!

Sinds afgelopen dinsdag heb ik een auto. Helaas geen kleintje maar een VW Jetta. Vraag mij niet hoe oud deze is? Hij rijdt prima! Volgens mij wel een hoog benzineverbruik. Maar ach, dat kost hier nog geen euro per liter; ongeveer 92 eurocent.Op deze manier heb ik toch meer bewegingsvrijheid en kan ik nog het e.e.a. zelf ondernemen.Gisteren werd ik door Janny in het diepe gegooid. We zouden samen een auto gaan regelen op het vliegveld. Maar daar kon ik niet terecht omdat ik nog geen creditcard heb.Dan moet je naar iets anders uitwijken. Je denkt dan meteen dat je in het louche circuit terecht komt maar Janny kent de eigenaar van het verhuurbedrijf waar de auto vandaan komt. Heel wat vrijwilligers en stagiaires huren een auto bij dit bedrijf. En ze zijn 24 uur per dag bereikbaar.Er vanuit gaand dat het een “veilige” auto is, ben ik maar ingestapt en weggereden. Alleen achter Janny aan. De weg niet kennende en haar natuurlijk kwijt raken. Maar thuis gekomen.Gisterenochtend zijn we samen al gaan oefenen. En links rijden en ook nog rechts in de auto zitten is heel vreemd. In het begin ging mijn rechterhand elke keer tegen de deur aan; in kon de versnellingspook niet vinden.Je moet ook alles tegelijk doen; de andere kant opkijken, andere bochten nemen, in de spiegels kijken en heel goed opletten dat je aan de goede kant van de weg zit.

In het begin is het fijn dat er iemand naast je meekijkt. Voor mijn gevoel was ik mijn automatisme wat rijden betreft eventjes kwijt.Zolang je maar achter een auto aan kan rijden, is er niets aan de hand. Totdat je zelf als eerste staat/rijdt. Maar verbazingwekkend ging het al heel snel heel goed. Vanmorgen alleen door de stad de snelweg op en naar de township. Wat voelde ik mij vrij en onafhankelijk. Maar ook wel een beetje maf! Zo’n gek idee dat je ook nog doelbewust ergens naar toe rijdt in Zuid-Afrika. Had ik niet kunnen bedenken.

Geen GPS of iets dergelijks. Maar een goeie plattegrond gekocht van Port Elizabeth en het gewoon opgeschreven en op mijn dashbord geplakt.Frankrijk en Parijs heb ik overleefd, dan moet Zuid-Afrika mij toch ook lukken dacht ik zo. En zo is het ook.

Ik heb wel een auto zonder radio. Toen ik hem ophaalde kreeg ik het sublieme idee om het frontje er maar meteen uit te laten. Anders had ik deze iedere keer moeten “demonteren” en in mijn tas meenemen. Moet er weer gereedschap meeJMaar ik bescherm mijzelf ook zo tegen inbraak en diefstal en eigenlijk zou ik het druk moeten hebben om op de weg en de borden te letten en op al die gekke, soms onvoorzichtige rijders. Vanmorgen zag ik er weer een door de middenberm heel gewoon naar de andere rijbaan rijden op een autoweg. Als je niet goed rijdt, dan keer je toch gewoon. Onverwachtse overstekende mensen op een autoweg; velen lopen er langs. Kinderen die in de township echt niet uitkijken. Soms ook koeien en geiten op de weg. En een wirwar van mensen, auto’s en taxibusjes hier en daar.

Het wordt wel een heel ritueel om ’s morgens weg te gaan: sleutels zoeken, nu ook van de auto, controle of ik beide telefoons bij mij heb (heb inmiddels ook een Afrikaanse telefoon met altijd te weinig beltegoed of een niet opgeladen batterij), plattegrond in mijn tas, water in mijn tas voor het geval ik panne krijg onderweg en misschien moet ik ook nog wat eten en een deken in de auto gaan leggen voor het geval de noodhulp op zich laat wachten. Per slot van rekening is dit toch Zuid-Afrika.

De plattegrond van PE eerst maar eens goed bestudeerd en vanmiddag op weg naar de supermarkt. Ik neem dan niet de dichtstbijzijnde maar natuurlijk eentje die en groot is en uitnodigt voor een autoritje.

De heenweg ging prima. Maar ja, toen weer terug. Ik reed de parkeerplaats af en ik wist toch echt niet meer van welke kant ik heen was gekomen. Oh jee, de kortste bocht dan maar en hopen dat ik wat bekends tegen kom. Bij mij is het namelijk zo dat als ik in tegengestelde richting rijd, ik alles weer voor het eerst zie en niets herken. Voor mijn gevoel had ik al snel stoplichten moeten hebben met een afslag naar het vliegveld maar die kwamen maar niet. Verkeerde kant dus opgereden. Een keerplek vinden en draaien. Natuurlijk zat er weer van alles achter mij dus ik moest een woonwijk in. Ik kon draaien op een uitrit. Eventjes dacht ik nog dat de auto die achter mij reed, ook op die uitrit moest zijn. Je zou er paranoide van worden…

Gekeerd en gelukkig kon ik weer met de kortste bocht de goede kant op gaan rijden. Totdat ik vlak bij huis was. Ik dacht dat ik dezelfde straat terug nam als waar ik uit was gekomen op de heenweg. Bleek ook wel zo te zijn maar op het moment dat ik daar reed herkende ik niets. Gewoon maar blijven rijden en hopen dat je de inrit voorbij ziet komen. Ja hoor, gelukt.

Wat kan iets simpels toch nog een heel avontuur worden in je eentje.

Morgen krijg ik ook nog een uitdaging. Ik ga met Ann van het naaiatelier naar Korsten.

Dat is een stadsgedeelte waar ik al eens eerder ben geweest. Daar waar ik heb geleerd op de Afrikaanse manier prijsonderhandelingen te doen. We moeten nog wat kopen en we zouden eerst samen met een lokaal taxibusje gaan. Maar nu ik de auto heb, vinden wij het samen natuurlijk leuker om met de auto te gaan. Ann weet de weg, hoop ik.

Een echte Afrikaanse winkelstraat waar je als blanke eigenlijk niet alleen kan komen. Omdat Ann bij mij is, heb ik wat meer veiligheid. Ik neem maar geen tas mee. Alles in mijn broekzak stoppen. Ik weet niet of ik dan nog kan lopen: sleutels, telefoons, portomonnee enz. Ann wil mij ook graag nog twee warenhuizen laten zien: Lee en Jumbo. Natuurlijk hoopt zij op samen ergens koffie drinken en we nemen voor de andere dames voor de lunch wat lekkers mee. Daar verheugen ze zich op.

Wordt vast weer een boeiende dag. Ik kijk er naar uit.

Weekendje Baviaanskloof

Geen idee waar ik nu moet beginnen met mijn verhaal. We hebben zoveel indrukken opgedaan, zoveel gezien en beleefd. Maandag kwam ik helemaal verzadigd thuis en kon aan de meiden ook nauwelijks vertellen hoe het was geweest.

Vrijdagmorgen vroeg, 6.50 u, werd ik opgehaald. Tineke is altijd exact op tijd. Om precies 7.00 u stonden we bij Jaap voor de deur. De reis kon beginnen. Om 7.10 stonden we weer bij Tineke haar huis: e.e.a. vergeten uit de koelkast. Ik had nog gezegd: leg je autosleutel in de koelkast bij de spullen. Maar ze is naar bed gegaan de avond ervoor en was vergeten dat te doen. Wij op pad. Van Marieke hadden we een korte reisomschrijving gekregen met een koffiestop.

We zouden elkaar gaan treffen in Willowmore rond 13.00 u. Ruim 4 uur rijden voor de boeg. Genoeg tijd, ook voor een koffiestop dus. Eenmaal uit de drukte van Port Elizabeth werd het erg rustig op de weg. Prachtige vergezichten en veel bavianen. De dorpen waar wij doorheen reden, deden ons erg denken aan terug in de tijd, jaren 50/60. Ook de inrichting soms van winkels, restaurant, hotel. Nostalgie en het was echt. Op tijd kwamen wij aan in Willowmore. We moesten even op Marieke wachten. Onze auto hadden we voor het politiebureau geparkeerd en dit ook gemeld. Zij zouden een oogje in het zeil houden. De criminaliteit in een dorp is minder dan in de stad. Dit vanwege de sociale controle. Maar we zouden het toch vervelend vinden als we maandag terug zouden komen en de auto stond er zonder wielen.

Een leuk voorbeeld van een andere ontmanteling: Jaap en Tineke reden iedere dag naar hun schoolproject in Bethelsdorp. Binnen twee weken zagen zij de gebouwen van een oude school gesloopt worden. Niet door een erkend sloopbedrijf maar door de autochtonen. Verdiepingen verdwenen. Toen wij er op vrijdag langs reden was er weer meer verdwenen. We waren benieuwd wat we maandag zouden aantreffen. De school is nu terug te vinden in de shecks. Wel een goedkope manier van slopen. Maandag stonden de muren er alleen nog. Waarschijnlijk gaat Tineke nog meemaken dat de school helemaal weg is.

Onze spullen overgezet in de 4x4 drive en wij op weg naar onze eerste overnachting; de grot. Wat een ervaring. Hoe creatief om in een grot een woning te creëren. De dingen die ik daar heb gezien waren zeker niet gecopieerd uit interieur styling bladen maar gewoon puur. Een vuurtje was 's avonds wel nodig. Het werd behoorlijk koud. Omkleden voor de nacht hebben we ook niet gedaan. We zijn maar op de bedden gaan liggen onder de dekens en slapen. Wat hadden we een lol. Een gekke gewaarwording; 6 weken geleden hadden wij elkaar nog nooit gezien en nu was het alsof we elkaar al jaren kenden. Heerlijk is het even om het helemaal stil te hebben om je heen. Bij het ochtendgloren de vogels naar elkaar horen roepen; geweldig. Jammer dat er bewolking hing; geen mooie sterrenhemel kunnen zien.

De zaterdagochtend waren we al vroeg wakker. Rond 9.00 u zijn we op pad gegaan. Met de auto de kloof in. Baviaanskloof is nog niet zo lang geleden geplaatst op de World Heritage List. De tocht zou toch zo'n 5 uur gaan duren. Een ruige tocht op sommige stukken. Door diepe waterplassen, steile hellingen. Zonder 4x4 drive was dit onmogelijk geweest. Gelukkig hadden we droog weer en zo nu en dan de zon. Prachtig al die voorjaarskleuren; fris groen, mooie kleuren rood gesteente en weer die stilte. Toen we bij onze tweede overnachting aankwamen, begon het te regenen en dat hield voorlopig niet meer op. Door een vuurtje te stoken buiten, hielden we het lekker warm. Ondertussen ons "potgie”" pruttelend op het vuurt. Ondanks de regen bleven we toch lekker buiten zitten rondom het vuurtje. Dekens om ons heen. Prima toeven was het.

Zondagochtend ook weer vroeg op. Eerst maar overlegd welke route we terug zouden gaan rijden. Het had erg geregend en aanvankelijk wilden we dezelfde route door de kloof terug rijden. Besloten om dit niet te doen. De andere route over de weg was net zo mooi. Prachtige bloesem gezien en geroken van de ciitrusvruchtenbomen.

Onderweg hebben we nog wel een naar incident gehad. Marieke bestuurde de auto. Een tegemoetkomende auto seinde met de lichten maar alleen Tineke had dit gezien. Opeens zagen we midden op onze rijweg iets liggen? Marieke kon het nog net ontwijken. Blijkt het een man te zijn. Bewegingsloos lag hij daar. We dachten dat hij dood was. Marieke raakte hem eerst aan met haar voet om te kijken of hij nog reageerde. Het was een ongemakkelijke situatie. Jaap zei dat het mogelijk een val zou kunnenn zijn. Dit gebeurt namelijk regelmatig en als tourist word je hierop ook geattendeerd. Er zouden zomaar meer mensen uit de struiken kunnen komen die je overvallen of je auto meenemen. Dit bleek niet het geval te zijn. De man werd eerst door Jaap en Marieke aan de kant van de weg gelegd. Daarvan werd hij enigszins wakker. We zijn toen maar doorgereden. Heel naar!

In de namiddag kwamen we aan bij onze heuse boomhut!! Wat een verrassing was dat. We hebben eerst maar eens gekeken hoe dit toch mogelijk was; ingenieus gemaakt. Helaas was mijn batterij van de fotocamera leeg. Ik heb geen detailfoto’s kunnen maken, Als het mooi weer zou zijn geweest had ik boven mijn bed het dak open kunnen trekken en had ik onder de sterrenhemel kunnen slapen en wakker worden van de vogels. Helaas….. ‘s Avonds waren we uitgenodigd bij Jan. De boer die dit treehouse verhuurde. Even het echte Afrikaanse platteland ervaren. Jan had heel veel te vertellen over zijn boerderij. We zeiden nog wel tegen elkaar dat hij het in Nederland erg leuk zou doen in het tv programme De Stoel of iets dergelijks. Nu moet je weten dat Jan niet stokoud is; hij is nog maar 37 jaar! Wel heel interessant om te horen dat zijn visie op farming gebaseerd is op permculture. Dit is overgekomen uit Australië. En hij past dit ook op vele manieren toe op zijn boerderij.

Voor mij kwam het ergste maandagochtend………

Ik wilde mijn vest aantrekken. Deze lag op mijn bed. Ik pakte het op en wat zag ik……..een reuzespin. ECHT EEN REUZESPIN. Een hele grote zwarte spin met megapoten. Ik krijste de hele valley bij elkaar en griezelde volop. Ik hoorde de spin ook met een klap vallen. Afschuwelijk. Ik had het gevoel dat mijn hele vest vol zat met spinnen. Heeft wel even geduurd voordat ik deze aantrok. Ja en onze tassen stonden er ook open naast. Wat zou daar nog allemaal inzitten? Uiteindelijk niets maar voordat we daar achter waren……. We hadden het natuurlijk zelf kunnen bedenken dat er spinnen zouden zijn. Overal kieren, gaten. Marieke had het ook bewust niet gezegd. Maar goed ook. Ik zou geen oog dicht gedaan hebben. Helaas heb ik er geen foto van kunnen maken. De spin was ook heel snel verdwenen. Maar ik had aan Tineke wel een getuige.

Wat hebben we een geweldig weekend gehad. Wat een belevenis. Dit was toch wel heel wat anders dan de gewone toeristische atracties. Het lachgehalte was erg hoog! Wel heel erg leuk als je met z’n vieren op dezelfde golflengte zit en even heerlijk in je eigen taal kan spreken en grappen maken.

Zomaar even

Op de valreep nog even een berichtje. Morgenochtend vertrekken de "oldies" om 7.00 richting Willowmore. Zo'n 330 km rijden, op weg naar Baviaanskloof. We gaan weer een beetje onvoorbereid avontuurlijk weekend tegemoet. In Willowmore ontmoeten we de 4e Nederlandse (die we maar 1x hebben ontmoet) met 4x4 drive. We kregen het bericht brandhout mee te nemen alsook eten en warme kleding voor 3 dagen. Geen idee wat ons te wachten staat. Wel aan prachtige natuur. Overnachtingen in een grot en boomhut?? Maandag in de loop van de dag komen we weer terug. Plezier hebben we al volop! Ook maar, op advies van derden, een "stevige" borrel meegenomen om warm te blijven. De weersverwachting is niet bijster goed. Maar dat deert ons niet.....

Afgelopen dinsdag de township in geweest met een hele delegatie: 6 hbov-stagiaires, Annie en 4 caregivers en ik. Heel verrassend en boeiend om daar zo te lopen. Ze wilden ons een indruk geven waaruit hun werk bestaat: rouwbezoek, controle sociale situatie,bloeddruk meten, wondzorg, voorlichting over hygiëne en voeding. Wasbeurten geven ze ook. Maximaal 2x per week. Geen avond-, nacht- of weekendzorg. En als het heel erg warm is of heel erg nat dan gaan ze "gewoon" naar huis en wordt er geen zorg gegeven. Volgende keer beter! Ik heb een aantal stenen huisjes bezocht en shacks. Sober ingericht, wel schoon en opgeruimd. Ongeloofwaardig hoe sommige shacks gebouwd zijn en dat daarin dan ook nog gewoond wordt. Wat heel gevaarlijk is, zijn de vele electriciteitsdraden binnen en buiten het huis. Zeer gevaarlijk aangesloten. Heel veel ongelukken vinden hierdoor plaats, soms met fatale afloop. Wat ik ook wel bijzonder vond, was het wandelpad naar de top van de heuvel via de de begraafplaats. Dit kun je toch niet bedenken. In ieder geval geen stille rustplaats. Heeft ook wel weer wat....De graven zijn hier voor eeuwig. De doden blijven een rol spelen. Geestverschijningen zijn niet ongewoon. Wat ook een naar verhaal is: als het erg regent dan komen de kisten c.q. lijken wel eens naar boven. De graven worden niet diiep genoeg gegraven.

Tja, dit is toch wel een heel ander stuk Zuid-Afrika dan de Bloemen- en Tuinroute en alle highlights die je anders op vakantie ziet. Een grote tegenstrijdigheid; je ziet mensen bezig met het proberen in hun beperkte basisbehoeften te voorzien en anderzijds de vrijwilligers bezig zijn met zingeving? Hoe bizar?! Daar hebben we al lopende wel over gesproken. Ook concludeerden wij dat je veel dingen toch heel snel als gewoon gaat zien. Het komt ook niet meer hard binnen.

De grote problematiek die er heerst omtrent slechte educatie, voorlichting hiv/aids, zal vooralsnog niet opgelost worden. Van belang is dat de educatie goed op gang gaat komen maar dat wordt vanuit de regering niet gestimuleerd. Veel corruptie en het verdwijnen van geld!

Nog een leuke anekdote. Lopende in de township stopte er een auto naast mij. Het leek op een verzamelaar van oud schroot. Hij vroeg mij of ik nog iets "antieks" had. Ik wees naar Annie die iets voor mij liep en zei: HER! Hij reed naar haar toe. Wat hij zei weet ik niet maar het was wel heel komisch...

Na 2 uur gelopen te hebben kregen we dorst. We liepen tegen dat "cafetariaatje" aan. Flesje drinken voor 5 Rand is omgerekend 35 eurocent. Achteraf hoorden we dat dat gestolen was of van een auto gevallen. Zijn weekomzet had hij zeker wel gehaald door ons.

Gisteren was hier een nationale vrije dag: Heritageday. Sinds 1995, toen er een overgangsfase was naar democratie, heeft Mandela die dag uitgeroepen tot nationale feestdag. De blanken noemen het Nationale Braaidag. In ieder geval was het gisteren heel slecht weer maar we hebben toch gebraaid! Heritageday herinnert mensen eraan dat ze uit vele cuturen komen, eigen tradities hebben en een eigen gelooof.

Het verblijf in het huis met de jonge meiden gaat goed. Soms wel wat strubbelingen. Ik blijf de uitvalbasis van veel leed. Een luisterend oor en op het juiste moment het goede zeggen helpt hun enorm! Ik ben wel blij dat ik inmiddels een aardig netwerkje heb ontwikkeld. Het is goed om ook onder leeftijdsgenoten te zijn. Ook heel fijn om met elkaar ervaringen te delen en natuurlijk te lachen, op pad te gaan en een gek weekendje weg....!

Nu snel naar bed; de wekker gaat vroeg.

"Verwonderlijke" uitjes

Afgelopen woensdag stond er een galadiner op het programma. Drie "oldies" (50+) met 14 twintigers (allen Nederlanders) waren ergens voor uitgenodigd. Niemand wist: waar, wat, hoe laat enz. Via mijn netwerk van Nederlanders werd ik uitgenodigd voor deze avond.

De uitnodiging was gekomen van Raymond (die ik niet kende) die als student een project leidt voor zijn afstuderen. Iets op managementniveau en evenementenorganisatie?? Nou, dat hebben we geweten.......

Om 18.00 u werd ik opgehaald door Tineke. Wij op weg naar de 2 andere vrijwilligershuizen waar de 14 anderen verbleven. We hadden afgesproken dat we met 4 auto's achter elkaar aan zouden gaan rijden. Raymond voorop want hij zou het allemaal weten. De autotocht startte uiteindelijk pas om 19.00 uur. De jonge dames hadden toch wel wat tijd nodig. De autorit ging dwars door Port Elizabeth. We moesten de voorste auto goed in de gaten blijven houden. Zijn nog wel eens door rood gereden. 2 auto's onderweg natuurlijk kwijtgeraakt. Maar we vertrouwden geheel op Raymond. Hij had gezegd dat het ergens bij de Makro zou zijn. Dan bedenken we natuurlijk niet dat hij het verder ook niet wist....Hoe kun je een galadiner ergens bij de Makro vinden zonder adres??? Dit werd ons wel duidelijker naarmate ook de tijd verstreek. Het diner begon om 19.00 ( toen reden we pas weg?). Het was inmiddels 19.45 en we bleven maar achter Raymond aanrijden. We kregen sterk de indruk dat hij ook niet wist waar het was.

Afgesproken dat 3 auto's op een parkeerterrein in het industriegebied ergens met de Makro in ons vizier, zouden wachten. Ramond zou rond gaan rijden en kijken of hij iets kon vinden waar wij de avond door konden gaan brengen. Na een kwartier kwam hij terug en hij zei dat hij het had gevonden. Om 20.15 kwamen wij aan (5 kwartier te laat; colouredtime?) op locatie. We moesten wachten totdat de toespraak beeindigd was. Onze twee tafels stonden gelukkig achter in de zaal. Waar we terecht waren gekomen was ons niet duidelijk, waarvoor het was ook niet. Maar het was druk, vele speeches en het was feestelijk! De oldies hadden natuurlijk onderweg al een duidelijke mening gekregen over het een en ander. We concludeerden dat dit nog nooit eerder in ons leven was voorgekomen: ergens naar toe gaan en totaal niets weten. Dan ook nog in een vreemd land en in een stad waar we de weg niet wisten. Ook geen tomtom in de auto en geen kaart van de stad. We waren ook een beetje blind op de organisator afgegaan. Was dit ook al een Afrikaanse gewoonte geworden? Waren we ons toch onbewust aan het aanpassen? In ieder geval hadden wij met ons drieeën al heel veel lol gehad onderweg in de auto. Misschien zou het bij de McDonalds gaan eindigen dachten we nog? Tineke na 20 jaar voor het eerst weer eens in een net zwart jurkje, ik in een lange rok?

De toespraken volgden elkaar op. Engels/Afrikaans wisselden elkaar af. Inmiddels was Raymond begonnen met geld ophalen voor het diner. We konden toen pas vragen waar we beland waren en wat het doel van de avond zou zijn. We konden bijna niet meer serieus zijn. Tineke, Jaap en ik hadden een prima plek achterin de zaal en hadden het totale overzicht. We konden onze aandacht er niet echt bijhouden; waren druk bezig met onze telefoons......We zijn echt niet beter dan de jongeren bedachten we nog......Als er geklapt moest worden deden we keurig mee. We werden nog voorgesteld aan de baas van Raymond en we hoorden in een toespraak dat er ook nog een delegatie vrijwilligers uit Nederland was?? Uiteindelijk werd rond 21.00 u het buffet geopend en konden we gaan eten. Daarna werden er nog awards uitgereikt. Het duurde en duurde maar...Maar rond 22.45 u was het klaar en kon het feest beginnen. Maar de oldies waren moe en wilden naar huis. Geen idee hoe we thuis moesten komen zonder kaart en tomtom. De jongelui achtergelaten en wij in de auto richting Port Elizabeth gaan rijden. En het is ons gelukt. Om 22.30 u waren we thuis. Wat een avond!!!
Ik weet niet of de organisator nog om een evaluatie gaat vragen?? Dit hadden we ons niet kunnen bedenken; dat we zo onvoorbereid op weg zouden gaan. Gaat geen tweede keer gebeuren maar we lachen er nog steeds om.

Vandaag een gamedrive gemaakt in Schotia (klein uurtje rijden vanaf Port Elizabeth). Heel veel dieren gezien in een prachtig privaat reservaat. Was ontzettend leuk. Prachtige zonsondergang en zelfs leeuwen gezien. Veel informatie gekregen van de ranger.

Wat indruk maakte en wat ik niet wist: als een babygiraf geboren wordt, maakt deze een val van 2 meter. Deze val is nodig om het hart te laten gaan kloppen. Niks zieligs dus! Heel veel ternmietenheuvels die soms flink hoog kunnen zijn. Blijkt dat dit maar 1/3 is. 2/3 zit onder de grond. Onvoorstelbaar.

De dagen vliegen om......

Vandaag heb ik mijzelf maar eens een vrije dag toegestaan. Het rare is dan wel dat ik mij ook nog schuldig voel?! Voor wie? Moet ik presteren? Wordt er wat van mij verwacht? Het antwoord weet ik wel: NEE, helemaal niets. Zo langzamerhand voel ik het ritme van het Afrikaanse wel in mij komen: je niet druk maken ergens over, beetje met de dag leven, iedere dag heeft weer onverwachtse ontwikkelingen, lekker alles (even) loslaten en alleen maar genieten van het moment. Het gaat mij in ieder geval heel goed af.

Hoe ervaar ik zo het samen leven in een vrijwilligershuis? Goed! Heel gezellig. De samenstelling wisselt constant met nationaliteiten. Momenteel wel veel Nederlanders vanwege stage-perioden. De verhalen, ervaringen, problemen met het opstarten van de opdrachten zijn heel boeiend om te horen. Zo nu en dan is het voor hun heerlijk dat ik hier rondloop. Als er "verdrietjes" zijn, frustraties, oververmoeidheidsverschijnselen en zij absoluut niet realiseren waar dat nu toch vandaan komt (stappen en drinken:-) is het heerlijk om even een soort "moeder" om je heen te hebben. De rommel opruimen blijft een probleem. Ik heb er ook niet altijd zin in en dan is er zo nu en dan wel een escalatie. We hebben nu een rooster gemaakt voor kokers en afwassers. Er is een huishoudelijke kracht in de ochtenden aanwezig maar ja, wat moet ik daar over zeggen? Ik ben nog moed aan het verzamelen om voor mijn vertrek de keukenkastjes aan de buitenkant een keer schoongemaakt te hebben.

De boodschappenman en manager van het huis, Junayne, moet ook wel eens bijgestuurd worden. Wel vervelend wordt het dan als je in het weekend niets te eten hebt. Hij kijkt toch met andere ogen naar de koelkast dan wij. Als ontbijt kun je toch makkelijk een ei bakken?? En als er op vrijdagmorgen nog 2 pakken melk staan moet dat toch voldoende zijn tot en met maandag (met 10 personen). Groente is hier ondergeschikt. Maar wij, als Nederlanders, willen dat nu juist wel. En geen grote stukken vlees. Er komt verbetering in maar ik mag toch een beetje mee blijven kijken.

Vorige week donderdagavond ben ik naar een soort dinnershow geweest waar een bekende Zuid-Afrikaanse illusionist optrad. Was leuk. En vrijdag zijn we (6 Nederlanders die elkaar nauwelijks kenden) op pad gegaan naar het Eddo Elephant Park. In een woord prachtig! Klein uurtje rijden vanaf Port Elizabeth en dan in een compleet andere wereld verkeren. Wat bllijft het toch bijzonder om al die dieren te zien! We hebben een nachtje overnacht in een tent, midden in het park. De kampeerplek was wel heel goed afgeschermd. Wat is het dan ongelofelijk stil en is de mooiste sterrenhemel te zien. 's Nachts de leeuwen horen brullen, van alles om je tent horen ritselen en 's ochtends de vogels horen zingen. Wat heb je eigenlijk nog meer nodig? En wat hebben we gelachen om van alles en nog wat. Weinig diepgang is soms o zo leuk!

Zondagochtend werd ik opgehaald door Annie. Haar dochter ging surfen in Jeffreysbay. Afgelopen juli vonden daar ook de wereldkampioenschappen plaats. Helaas was het weer niet al te mooi. Veel wind en de zon liet zich niet zin maar wel prachtige golven. Heel leuk om die jongeren op de surfboarden te zien en langs de golven te zien surfen.

Vanavond ga ik, weer met Annie, en nog een andere Nederlander naar een bijeenkomst in een hotel. Het zou moeten gaan over internationaal vrijwilligerswerk. Annie vond dat we daar naar toe moeten en dat doen we dan ook heel gehoorzaam. Het is al heel leuk om op zulke locaties te komen. Dat verzin je niet zelf. Morgenavond een soort galadiner. In ieder geval sponsoring voor een goed doel. Ik ben uitgenodigd door een Nederlandse vrijwilliger die bij een andere organisatie vrijwilligerswerk doet. Ik wacht het maar af. De Nederlanders komen elkaar toch overal weer tegen en het is leuk om gezamenlijk activiteiten te doen. Contact leggen gaat zo gemakkelijk en van het een rol je zo door naar het ander.

Ons boottochtje op de oceaan staat nog steeds gepland maar door de weersverwachtingen iedere keer bijgesteld. Nu misschien a.s. vrijdag. De week is nog niet om:-).....

Vrijwilligerswerk doe ik ook echt nog hoor! Ik kreeg al vragen of ik daar nog wel mee bezig ben. Nou en of! Doordat er 6 HBOV-stagiaires op het project lopen, heb ik pas op de plaats gemaakt in de kliniek. Ik vind het voor hun goed dat zij zo wat ervaring op kunnen doen. Voor mijzelf hoeft het niet meer zo nodig. Ik doe genoeg andere dingen. Per dag kijk ik waar ik zin in heb en dat ga ik dan doen. Niemand die echt op mij wacht.

Vorige week kreeg het naai-atelier de opdraht van Annie om 28 schorten te maken. Deze waren bestemd voor een restaurant. Daar hebben we nog "stress" van gehad. Zo lang mogelijk stellen ze het dan uit om materialen aan te schaffen. Uiteindelijk was dat er. Ik heb maar een patroon gemaakt. Zij wilden het uit de losse hand gaan knippen en met een krijtje wat lijnen op de stof tekenen. Dat ging natuurlijk helemaal mis: scheef. Annie in de stress, de dames in de stress en ik maar schouders masseren met tijgerbalsem. Een plezier dat we dan hebben! Geweldig vonden ze dat. Zelfs een hakende dame kreeg accuut pijn in de nek en wilde ook wel.

Zometeen ga ik met een huisgenootje naar het vliegveld. Met een aantal gaan we toch proberen een auto te huren en de kosten te delen. We zitten toch wel wat gevangen en zijn afhankelijk van taxi of anderen. Spannend wel om links te gaan rijden. Wordt vervolgd.

Geen tijd gehad om iets te schrijven:-)

Dag allemaal,

Ik kreeg al wat mailtjes met de vraag of het allemaal goed met mij gaat? Het bleef zo stil... Ja hoor, het gaat heel erg goed. Ik heb gewoon geen tijd om wat te schrijven. Ik vind het heel erg leuk om jullie reacties te lezen. Nederland is momenteel wel erg ver van mij vandaan.

Wat heb ik zoal gedaan? Vorige week vrijdag naar een prachig natuurgebied geweest, Schoenmakerskop. Heerlijk gewandeld met Google, de huishond, en Roos, de coördinator. Een goed halfuur met de auto langs de kust naar het zuiden rijden.

Zaterdag met een paar jonge meiden naar een shoppingmall, Walmers, geweest. Op de heenweg zijn we door Roos weggebracht. Hoe we thuis zouden komen, daar gingen we nog wel over nadenken. We worden ook steeds makkelijker. Maken ons eigenlijk nergens druk over en dat is heerlijk! Problemen zijn hier niet alleen maar uitdagingen:-) Eigenlijk wilden we naar Korsten terug. Ik was daar die week geweest met Patricia om naaimaterialen te halen. Het is een typische Afrikaanse en gekleurde wijk maar het werd ons erg afgeraden i.v.m. de veiligheid. Dat is wel een item waar wij als Nederlanders wat moeite mee hebben. Hoe onveilig is het nu echt? We worden overal voor gewaarschuwd. Rondgelopen in het winkelcentrum, wat inkopen gedaan en toen moesten we rond 16.00 weer naar huis. Ik werd rond 17.00 u verwacht op een braai. We dachten dat er een taxistandplaats buiten op de parkeerplaats was. Naar een busje gelopen maar dat bleek helemaal geen taxi te zijn. De bestuurder zag de humor er wel van in (maar bood niet aan om ons naar huis te brengen). Dan maar naar de hoofdweg teruglopen en proberen een lokaal taxibusje aan te houden. Openbaar vervoer is er niet. Alles gaat of met die taxibusjes of met eigen auto's. Maar ja, die taxibusjes zijn ook weer niet veilig. We vonden dat we het toch eens moesten uitproberen. Als je er een aan ziet komen, steek je je hand op en dan kun je instappen. Zo'n 10-12 personen kunnen er dan in. Deze bus zou ons niet thuis brengen maar wel ergens in de buurt. Geen idee waar we eruit moesten; als de oceaan in zicht kwam dan zaten we wel in de goede richting. Ik heb daar wel een ontdekking in gedaan: Volgens mij worden deze busjes maar met 1 radiozender verkocht: gospelmuziek. Keihard stond de radio aan. Normaal praten kun je niet. Er zaten nog net geen geiten en kippen in de auto. Wel allerlei etensluchten. We begonnen onderweg toch te overleggen waar we eruit moesten. Dat stoorde de chauffeur wel wat: hij zette de radio nog harder! We kwamen in ieder geval wel behouden aan:-) Later hoorde ik dat de busjes niet veilig zijn m.b.t. keuringen, als er een ongeluk gebeurd zijn ze niet verzekerd (en die gebeuren heel veel), chauffeurs rijden heel hard. Leuk was het zeker wel. De braai van 17 u haalde ik niet meer. Rond die tijd was ik pas thuis. Nu maar een echte taxi gebeld. Deze kwam pas tegen 18 uur. De chauffeur vroeg hoe laat ik er moest zijn? 17.00 zei ik. Inmiddels was het 18.15 u. Ach zei hij, we zitten nu op gekleurde tijd. De kleurlingen komen minstens een uur overal te laat, Afrikanen iets minder laat.

De braai was ook heel leuk om mee te maken, zal ook zeker niet de laatste zijn. De uitnodiging was van Annie gekomen. Al haar vrienden ontmoet. Eten doe je pas als al het vlees (en dat is heel veel!) op de braai is geweest. Zondagochtend ben ik met een vriendin van Annie en haar gezin meegegaan naar een andere kerk (reformed evangelical) een paar straten achter het huis waar ik verblijf. Dat was kleinschaliger dan de week ervoor. Het deed mij erg denken aan de kerkgemeenschap van Delfgauw. Zo'n 200 mensen bezoeken deze diensten. Ze kennen elkaar ook goed.

Maandag in de kliniek meegeholpen. Een gewone dag. 's Avonds met de groep uit eten geweest omdat er weer een de volgende dag naar huis zou gaan. Eigenlijk is dat een gewoonte geworden. Voor de prijs hoef je het niet te laten: vis, salade en drankje voor ruim 4 euro! Dan kom je wel in een restaurantje waar je zelf nooit op zou komen. Junayne, ook een coördinator, was met zijn 9 vrouwen op stap gegaan.

De komende dagen heb ik wel wat leuke uitstapjes staan: uit eten, met Annie mee naar een soort theatertje in een café, vrijdag en zaterdag naar het Eddo Elephant Park. We blijven daar een nachtje over en zondag ga ik ook weer met Annie mee naar Jeffreysbay. Zij begeleidt de jongeren op de surfschool van haar kinderen. Jeffreysbay is uitermate populair onder surfers. Ze vroeg of ik mee wil gaan. Het wordt prachtig weer. Met ook weer een braai op het strand:-) En volgende week woensdag gaan we met een grote groep met de boot van Annie mee de oceaan op. Zij organiseert trips op de oceaan; op zoek naar walvissen en dolfijnen. We hopen ze te kunnen zien. Zij stelde voor rond 15.00 u te gaan. Dan kunnen we ook de mooie zonsondergang zien (mits het weer goed is).

Kortom, ik verveel mij niet.

Nog een receptje: shovalala. In een gesprek met een caregiver vertelde zij over de alcoholproblematiek in de townships. Illegale stokerijen zijn hier. De shovalala bestaat uit alcohol met 7 ingrediënten; alcohol met o.a. vuilnis, oude schoenen (echt waar!) en nog het e.e.a. De caregiver zou nog gaan uitzoeken voor mij wat er nog meer in zit. Dit wordt in een grote pot gekookt. Wat overblijft is een alcoholisch drankje. Na inname ben je binnen 10 minuten in een zeer diepe slaap. 5 Rand kost een bekertje en daarmee ben je uren van je "ellende" verlost. Dit gebruik is gigantisch. Veroorzaakt ook weer veel geweld, criminaliteit. Uitzichtloos! Wat ook even ter sprake kwam was het groeiend aantal tienerzwangerschappen. Er worden zoveel kinderen geboren die eigenlijk geen toekomst hebben. Educatie blijft een probleem; zeker als ook de moeders (vaders zijn vaak onbekend en nemen niet hun verantwoordelijkheid) ongeschoold zijn. Toename van hiv/aids door desinteresse in voorlichting. Ook weer mede veroorzaakt doordat er een hoog percentage analfabetisme is.

Vanmiddag gingen we een nieuwe vrijwilligster ophalen die in een weeshuis/kindertehuis werkt. Aandoenlijk is het dan als die hele kleine peutertjes meteen naar je toekomen, opgetild en geknuffeld willen worden.